Η χαρτογράφηση της τέταρτης εξουσίας στην Ελλάδα

Η δύναμη των ΜΜΕ είναι σε όλο τον κόσμο τεράστια. Πολύ περισσότερο στην Ελλάδα, όπου πάντα υπήρχε ο αστικός θρύλος ότι οι εκδότες ανεβοκατεβάζουν κυβερνήσεις.

Η δύναμη της τέταρτης εξουσίας στη χώρα μας είχε φτάσει στο απόγειο της από το 1990 μέχρι το 2009. Στα 90s είχε εμφανιστεί η ιδιωτική τηλεόραση, ενώ η κυκλοφορία εφημερίδων και περιοδικών είχε εκτοξευθεί. Άλλωστε επρόκειτο για μία εποχή που δεν είχε διαδοθεί το internet με αποτέλεσμα η ενημέρωση και η πληροφόρηση να είναι πιο περιορισμένη και ελεγχόμενη. Η χρυσή εποχή διήρκεσε μέχρι την περίοδο των μνημονίων όταν η οικονομική κρίση γονάτισε τα ΜΜΕ και το διαδίκτυο αποτέλεσε την μεγαλύτερη πηγή ενημέρωσης του κόσμου. Η εποχή Μπόμπολα και Λαμπράκη παρήλθε.

Φυσικά, τα ΜΜΕ εξακολουθούν να έχουν τεράστια δύναμη ακόμα και στη νέα εποχή. Η Αθλητική Διαπλοκή επιχειρεί σήμερα μία χαρτογράφηση του μιντιακού τοπίου με τους ισχυρότερους παράγοντες του χώρου στην Ελλάδα των 20s.

1. ΟΜΙΛΟΣ ΜΑΡΙΝΑΚΗ - ALTER EGO (Τύπος-Τηλεόραση-Ψηφιακά ΜΜΕ-Διανομή Τύπου)

Η πρώτη απόπειρα του εφοπλιστή Βαγγέλη Μαρινάκη να ασχοληθεί με τα ΜΜΕ ήταν η αγορά του 25% του ΣΚΑΙ το 2007 (πριν ασχοληθεί με το ποδόσφαιρο). Επίσης αποπειράθηκε να αναλάβει την έκδοση του Ελεύθερου Τύπου το 2009. Εν τέλει αποσύρθηκε από αυτά τα εγχειρήματα και το 2016 πραγματοποίησε εντυπωσιακή απόβαση στο χώρο των ΜΜΕ στη χώρα μας ιδρύοντας την εταιρεία Alter Ego.
  • Στις 31/05/2017 στην πλειοδοτική διαδικασία για τον Δημοσιογραφικό Οργανισμό Λαμπράκη (ΔΟΛ), η εταιρεία Alter Ego πλειοδότησε με 22.892.600 ευρώ. Με την πλειοδοσία του στον πλειστηριασμό για τον ΔΟΛ, ο Μαρινάκης απέκτησε τις εφημερίδες ΤΑ ΝΕΑ και ΤΟ ΒΗΜΑ, τρία sites (in.gr , tovima.gr και tanea.gr), το 50% της εκτυπωτικής εταιρείας ΙΡΙΣ, το 41,2% του Πρακτορείου διανομής Τύπου ΑΡΓΟΣ, το ιστορικό αρχείο του ΔΟΛ, ποσοστό στο παλιό Mega και διάφορους τίτλους περιοδικών και εφημερίδων (Ταχυδρόμος, Οικονομικός Ταχυδρόμος, Εποχές, Φωνή του Βορρά, Φωνή της Μακεδονίας, Αστέρι της Μακεδονίας).

  • Στις 10/06/2019 η Alter Ego απέκτησε τη μία από τις 6 τηλεοπτικές άδειες πανελλήνιες εμβέλειας δεκαετούς διάρκειας έναντι 35.000.000 ευρώ σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην προκήρυξη του ΕΣΡ.

  • Την 01/11/2019 στην πλειοδοτική διαδικασία για το MEGA, η εταιρεία Alter Ego πλειοδότησε με 33.999.999 ευρώ. Με την πλειοδοσία του, ο Μαρινάκης απέκτησε το σήμα του Mega, την ταινιοθήκη του και το αρχείο του με αποτέλεσμα να το επανεκπέμψει στα πλαίσια της τηλεοπτικής άδειας που είχε αγοράσει καθαρό από χρέη.

  • Η Alter Ego εξέφρασε ενδιαφέρον για είσοδο στο χώρο της συνδρομητικής τηλεόρασης με την εξαγορά της Forthnet/NOVA καταθέτοντας προσφορά 41.000.000 ευρώ αλλά εν τέλει το deal δεν ολοκληρώθηκε.

  • Ο διευθυντής ψηφιακών μέσων της Alter Ego του Β. Μαρινάκη, Λ. Χαραλαμπόπουλος είναι και διευθυντής του αθλητικού site To10.gr ενώ άριστες σχέσεις με τον Β. Μαρινάκη έχει και ο διευθυντής του αθλητικού site fws.gr Γιώργος Χαλάς.

2. ΟΜΙΛΟΣ ΒΑΡΔΙΝΟΓΙΑΝΝΗ (Τηλεόραση-Ραδιόφωνο)


Η οικογένεια Βαρδινογιάννη είναι ίσως η ισχυρότερη επιχειρηματική οικογένεια της χώρας με διεθνή δραστηριότητα. Ναυαρχίδα την οικογένειας είναι η εταιρεία πετρελαιοειδών Motor Oil ενώ ισχυρή παρουσία έχει η οικογένεια και στη διανομή πετρελαίου (AVIN), στην ποντοπόρο ναυτιλία, στον ανεφοδιασμό πλοίων (ΣΕΚΑ), στα ξενοδοχεία (Athens Plaza), στα εμπορικά κέντρα και στις αντιπροσωπείες αυτοκινήτων στην Ελλάδα.

Σε μιντιακό επίπεδο έχει την ισχυρότερη παρουσία στο χώρο της τηλεόρασης. Εκτός από το Star που παραδοσιακά ανήκε στην οικογένεια (και για το οποίο η οικογένεια κατέβαλε 35 εκ. € για να αποκτήσει τηλεοπτική άδεια πανελλήνιας εμβέλειας στον διαγωνισμό του ΕΣΡ), το 2018 εξαγοράστηκε (από την εταιρεία Motor Oil συμφερόντων Βαρδινογιάννη και όχι απευθείας από την οικογένεια Βαρδινογιάννη) η πλειοψηφία των μετοχών του Alpha έναντι 33.000.000 ευρώ. Έτσι τα 2 από τα 6 ιδιωτικά τηλεοπτικά κανάλια πανελλαδικής εμβέλειας ελέγχονται από την οικογένεια, ενώ η εξαγορά εγκρίθηκε και από την επιτροπή ανταγωνισμού. Στο χώρο του ραδιοφώνου, η οικογένεια Βαρδινογιάννη ελέγχει τον ενημερωτικό σταθμό Alpha Radio (ως αποτέλεσμα της εξαγοράς του τηλεοπτικού Alpha) και τους μουσικούς Δίεση 101,3 και Δρόμος 89,8.


3. ΟΜΙΛΟΣ ΑΛΑΦΟΥΖΟΥ (Τηλεόραση-Τύπος-Ραδιόφωνο-Ψηφιακά ΜΜΕ)



Από τις ισχυρότερες οικογένειες στα ελληνικά media παραμένει αδιαλείπτως από τις αρχές της δεκαετίας του 1990 η οικογένεια Αλαφούζου (ο Αριστείδης Αλαφούζος που πλέον έχει φύγει από τη ζωή και τα παιδιά του Γιάννης και Θέμης Αλαφούζος).
Τύπος: Στην οικογένεια ανήκει η Καθημερινή που είναι η πρώτη σε κυκλοφορία πρωινή εφημερίδα της χώρας.
Τηλεόραση: Στον Γιάννη Αλαφούζο ανήκει τηλεοπτικός σταθμός ΣΚΑΙ με άδεια πανελλήνιας εμβέλειας η οποία αγοράστηκε έναντι 35.000.000 € σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην προκήρυξη του ΕΣΡ.
Ραδιόφωνο: Τρεις ραδιοφωνικούς σταθμούς ελέγχει ο όμιλος Αλαφούζου, τον ειδησεογραφικό ΣΚΑΙ Radio, τον αθλητικό BwinSportFm και τον μουσικό Μελωδία FM.
Ψηφιακά ΜΜΕ: Στον όμιλο ανήκουν τα sites kathimerini.gr , skai.gr και sport-fm.gr.


4. ΟΜΙΛΟΣ ΣΑΒΒΙΔΗ - DIMERA (Τηλεόραση-Ψηφιακά ΜΜΕ)


Στην εταιρία Dimera ιδιοκτησίας Σαββίδη ανήκει ο τηλεοπτικός σταθμός OPEN με άδεια πανελλαδικής εμβέλειας, η οποία αγοράστηκε έναντι 35 εκατομμυρίων ευρώ σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην προκήρυξη του ΕΣΡ.

Επίσης η εταιρεία Dimera κατέθεσε προσφορά 3.580.000 ευρώ και πλειοδότησε το 2017 στον πλειστηριασμό για την κατοχύρωση των τίτλων Έθνος, Έθνος της Κυριακής και Ημερησία που ανήκαν στο πάλαι ποτέ πανίσχυρο συγκρότημα "Πήγασος" της οικογένειας Μπόμπολα. Οι εκδοτικές προσπάθειες του Σαββίδη με το Έθνος και το Έθνος της Κυριακής δεν πέτυχαν με αποτέλεσμα να κλείσει πρώτα το ημερήσιο και μετά το κυριακάτικο φύλλο.

Ωστόσο η προσπάθεια συνεχίζεται διαδικτυακά σε επίπεδο ψηφιακών media με το ειδησεογραφικό site ethnos.gr και το οικονομικό site imerisia.gr που έχουν πολύ υψηλή επισκεψιμότητα.

Σύμφωνα με δημοσιεύματα, ο όμιλος Σαββίδη φέρεται να έχει σχέσεις χρηματοδότησης με την εταιρεία Paralot στην οποία ανήκει το αθλητικό site sdna.gr.


5. ΟΜΙΛΟΣ ΚΥΡΙΑΚΟΥ (Τηλεόραση-Ραδιόφωνο-Ψηφιακά ΜΜΕ)

Ο όμιλος ΑΝΤ1 είναι από τους μεγαλύτερους ομίλους της χώρας μας στα media και την ψυχαγωγία με σημαντική διεθνή παρουσία. Ιδρυτής του ομίλου ήταν ο εφοπλιστής Μίνωας Κυριακού, ενώ ο όμιλος πλέον, μετά το θάνατό του ανήκει στα 3 παιδιά του, Θοδωρή, Ξενοφώντα και Αθηνά κατά 1/3 στον καθένα, αλλά τη διοίκηση ασκεί ο γιος του, Θοδωρής Κυριακού.

Τηλεόραση: Ο ΑΝΤ1 ήταν το δεύτερο ιδιωτικό κανάλι της χώρας και εξέπεμψε για πρώτη φορά την Πρωτοχρονιά του 1990.
Στον διαγωνισμό του 2018 για τις τηλεοπτικές άδειες πανελλήνιας εμβέλειας, απέκτησε άδεια δεκαετούς διάρκειας έναντι 35.000.000 ευρώ. Στον όμιλο ανήκει και το κανάλι Μακεδονία TV το οποίο θα διεκδικήσει πιθανότατα θεματική τηλεοπτική άδεια, όταν προκηρυχθεί ο σχετικός διαγωνισμός.

Ραδιόφωνο: Στον όμιλο ΑΝΤ1 ανήκουν οι ραδιοφωνικοί σταθμοί Ρυθμός 94,9 και Easy 97,2

Ψηφιακά ΜΜΕ: Στον όμιλο ΑΝΤ1 ανήκει πληθώρα από sites όπως το web κανάλι Netwix, το νεανικό διεθνές brand Vice, το ειδησεογραφικό site ΑΝΤ1news, το κοσμικό site fthis και το site ψυχολογίας και υγείας bestofyou.

Λοιπές δραστηριότητες: Στον όμιλο ΑΝΤ1 ανήκει η δισκογραφική εταιρία Heaven Music που ιδρύθηκε το 2001, το κέντρο σπουδών δημοσιογραφίας&ΜΜΕ Ant1 MediaLab και η εταιρεία παραγωγών Ena Productions.

Διεθνής παρουσία: Ο όμιλος έχει επεκταθεί στην Κύπρο (ΑΝΤ1 Κύπρου), στη Ρουμανία(με πληθώρα ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών σταθμών), στη Μολδαβία και αλλού.

Το 2018 και το 2020 υπήρξαν εκτεταμένες διαπραγματεύσεις του ομίλου για είσοδο στο χώρο της συνδρομητικής τηλεόρασης με την απόκτηση ποσοστού της Forthnet/NOVA, οι οποίες εν τέλει δεν κατέληξαν σε συμφωνία.


6. ΟΜΙΛΟΣ ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ - REAL (Τύπος-Ραδιόφωνο-Ψηφιακά ΜΜΕ)


Ο γνωστός δημοσιογράφος και παρουσιαστής Νίκος Χατζηνικολάου μπήκε στο χώρο των εκδόσεων με την Κυριακάτικη εφημερίδα Real news που εκδόθηκε για πρώτη φορά στις 23/10/2008. Η εφημερίδα παραμένει σε υψηλά κυκλοφοριακά επίπεδα 13 χρόνια μετά.
Ο όμιλος επεκτάθηκε στο χώρο του ραδιοφώνου με τον Real Fm ενώ στα ψηφιακά ΜΜΕ ελέγχει τα sites enikos.gr και real.gr.

7. ΟΜΙΛΟΣ Δ. ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ - DPG MEDIA (Ψηφιακά ΜΜΕ)

Η DPG Media του φαρμακοβιομήχανου της ΒΙΑΝΕΞ και μεγαλομετόχου της ΚΑΕ ΠΑΟ Δημήτρη Γιαννακόπουλου, αποτελεί αυτή τη στιγμή τον ισχυρότερο όμιλο στο χώρο των ψηφιακών media στην Ελλάδα.

Στο μπουκέτο της εταιρείας ανήκουν δύο ειδησεογραφικά sites (το mainstream Newsbomb που είναι πρώτο σε επισκεψιμότητα πανελλαδικά και το έγκυρο CNN Greece), ένα αθλητικό site (Onsports.gr), ένα site με θέματα showbiz (Gossip-tv), ένα site με θέματα υγείας (Onmed.gr), ένα γυναικείο site (Queen.gr), ένα site με θέματα μητρότητας (Mothersblog.gr), ένα ανδρικό site (Ratpack.gr), ένα αστρολογικό site (Astrology.gr), ενώ έχει και την εμπορική εκμετάλλευση του μαγειρικού site του Άκη Πετρετζίκη, Akspetretzikis.com.


8. ΟΜΙΛΟΣ ΜΑΡΗ - 24 MEDIA (Ψηφιακά ΜΜΕ)


Δεύτερος μεγαλύτερος όμιλος ψηφιακών media στη χώρας μας είναι η 24media ιδιοκτησίας του επιχειρηματία και πρώην μεγαλομετόχου της Stoximan) Δημήτρη Μάρη.
Το χαρτοφυλάκιο της 24media περιλαμβάνει δύο αθλητικά sites (το βασικό που είναι το Sport24 και το αφιερωματικό Contra), δύο ειδησεογραφικά sites (το βασικό που είναι News247 και το κοσμοπολίτικο διεθνές brand Huffingtonpost), το ανδρικό site Oneman και το γυναικείο site Ladylike.

9. ΟΜΙΛΟΣ ΟΝΤΟΝΙ - LIQUID MEDIA (Ψηφιακά ΜΜΕ)


Ισχυρή παρουσία στα ψηφιακά media έχει και η Liquid media ιδιοκτησίας του επιχειρηματία Ροδόλφου Οντόνι ο οποίος είναι μεγαλομέτοχος της εταιρείας που κατά το παρελθόν διαχειριζόταν στην Ελλάδα ως αντιπρόσωπος τα στοιχηματικά προϊόντα Sportingbet, Bwin και Vistabet , ενώ σήμερα εμφανίζεται και ως συνεργάτης της στοιχηματικής εταιρείας Novibet.

Στο μπουκέτο της Liquid media ανήκουν το αθλητικό site Gazzetta, το ειδησεογραφικό site Reader, το οικονομικό site Insider και το site Jenny.gr της Τζένης Μπαλατσινού με θέματα γυναίκας, γυμναστικής, μαγειρικής και στιλ. Επίσης η Liquid συνεργάζεται με το Luben.tv με το Neopolis.gr και με το Spirossoulis.com.


10. ΟΜΙΛΟΣ ΦΙΛΙΠΠΑΚΗ - ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΣ ΤΥΠΟΣ Α.Ε. (Τύπος-ψηφιακά ΜΜΕ)


Στον όμιλο Φιλιππάκη ανήκουν η πολιτική εφημερίδα Δημοκρατία, η κοσμική Espresso, καθώς και η αθλητική Live Sport , ενώ στα ψηφιακά ΜΜΕ έχει παρουσία με τα sites newsbreak , espressonews.gr και dimokratianews.gr.


11. ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΕΛΙΣΣΑΝΙΔΗΣ - ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ


H πρώτη απόπειρα του Δημήτρη Μελισσανίδη να μπει στα ΜΜΕ έγινε το 2017 όταν η κυπριακή εταιρεία Vergata Holdings συμφερόντων του κατέθεσε προσφορά 21.000.000 ευρώ για να αποκτήσει τον ΔΟΛ (Τα Νέα, Το Βήμα, in.gr , tanea.gr , tovima.gr , Άργος, Ίρις , αρχείο ΔΟΛ , μετοχές στο παλιό Mega και ιστορικούς τίτλους) αλλά μειοδότησε καθώς η Alter Ego του Β. Μαρινάκη κατέθεσε μεγαλύτερη προσφορά (22.892.600 ευρώ). Τα επόμενα χρόνια υπήρξε έντονη φημολογία ότι ο ΟΠΑΠ όπου συμμετέχει μετοχικά η οικογένεια Μελισσανίδη θα αποκτούσε τηλεοπτική άδεια ή θα έμπαινε στον Alpha κάτι που επίσης δεν συνέβη.
Στις 07/04/2021 όμως ο γνωστός επιχειρηματίας κατέθεσε προσφορά 7.000.000 ευρώ μέσω της κυπριακής εταιρείας Zofrank Holding Co ltd και πλειοδότησε στον πλειστηριασμό για τη Ναυτεμπορική. Έτσι απέκτησε τον τίτλο της Ναυτεμπορικής που είναι η μοναδική καθημερινή οικονομική εφημερίδα της χώρας, το αρχείο της, το site naftemporiki.gr και τα πιεστήρια της εφημερίδας, όπου σημειωτέον τυπώνονται οι εφημερίδες του ομίλου Φιλιππάκη με τον οποίο διατηρεί άριστες σχέσεις και υπάρχει αμοιβαία στήριξη.


12. ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ(Τύπος-Ραδιόφωνο-Ψηφιακά ΜΜΕ-Διανομή Τύπου)


Το Πρώτο Θεμα ιδρύθηκε τον Φεβρουάριο του 2005 από τους δημοσιογράφους Θέμο Αναστασιάδη, Μάκη Τριανταφυλλόπουλο και Τάσο Καραμήτσο και έγινε αμέσως η πρώτη σε κυκλοφορία κυριακάτικη εφημερίδα της χώρας.
Η σύγκρουση Θέμου-Μάκη το 2008 οδήγησε τον δεύτερο να πουλήσει τις μετοχές του και να αποχωρήσει από την εφημερίδα. Η πλειοψηφία των μετοχών πέρασε στην πανίσχυρη εκδοτικά τότε οικογένεια Μπόμπολα ενώ Αναστασιάδης και Καραμήτσος παρέμειναν μέτοχοι και μετά από 2 χρόνια μέσω δανεισμού εξαγόρασαν το ποσοστό Μπόμπολα λόγω διαφωνιών και έλεγξαν ξανά πλήρως την εφημερίδα.
Παρά το θάνατο του Θέμου Αναστασιάδη πού ήταν η ψυχή της εφημερίδας (το 2019), το Πρώτο Θέμα παρέμεινε στην κορυφή του κυριακάτικου Τύπου.
Το site protothema.gr είναι επίσης στις πρώτες θέσεις της επισκεψιμότητας των ελληνικών ψηφιακών media, ενώ ο όμιλος περιλαμβάνει επίσης τον ραδιοφωνικό σταθμό Θέμα FM και ποσοστό στο πρακτορείο διανομής Τύπου ΑΡΓΟΣ.
Ο Θ. Αναστασιάδης ήταν επίσης μέτοχος της εταιρείας UP Εκδόσεις Α.Ε. που εκδίδει την αθλητική εφημερίδα Πρωταθλητής.

13. ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ (Τύπος-Ραδιόφωνο-Ψηφιακά ΜΜΕ-Διανομή Τύπου)

Ο όμιλος Παραπολιτικά, ιδιοκτησίας Γιάννη Κουρτάκη, περιλαμβάνει την σαββατιάτικη εφημερίδα Παραπολιτικά, τον ραδιοφωνικό σταθμό Παραπολιτικά FM καθώς και τα sites parapolitika.gr και media.gr και ποσοστό στο πρακτορείο διανομής Τύπου ΑΡΓΟΣ. Ο ιδιοκτήτης του ομίλου έχει άριστες σχέσεις με τον Βαγγέλη Μαρινάκη.

14. ΨΗΦΙΑΚΗ/ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΙΚΗ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ

Αναφορικά με τις δύο συνδρομητικές τηλεοπτικές πλατφόρμες της χώρας, η μεν CosmoteTV ανήκει φυσικά στα αφεντικά του ΟΤΕ, δηλαδή στην γερμανική πολυεθνική εταιρεία Deutche Telecom, η δε Forthnet/NOVA πέρασε το 2020 στα χέρια της βρετανικής πολυεθνικής εταιρείας BC Partners μέσω της σερβικής θυγατρικής της, United Group. Για την αγορά της είχαν ενδιαφερθεί η Alter Ego του Βαγγέλη Μαρινάκη και ο όμιλος ΑΝΤ1 του Θ. Κυριακού.

Σχόλια